Kιούκα: Πριν το Τέλος του Καλοκαιριού

Άλλοτε νοσταλγοί του θέρους, δυο δίδυμα αδέρφια διασχίζουν με τον πατέρα τους τον ήλιο, τη θάλασσα, το καλοκαίρι ολόκληρο πάνω σε ένα ιστιοφόρο. Πλέουν δίπλα απ' τους σκοπέλους της ενηλικίωσης μέχρι που αναδύονται στον αφρό οικογενειακά μυστικά, ικανά να διαβάλλουν δια παντός τις σχέσεις και τις ισορροπίες μεταξύ τους. Μυστικά που ίσως και να αφορούν τους παραθεριστές που κοιμούνται στην απέναντι ακτή.

Το στοίχημα για τον Κωστή Χαραμουντάνη ήταν εξαρχής δεδομένο κι είχε να κάνει με το πως θα μεταφράσει ή και μετουσιώσει το καθαρά ιδιοσυγκρασιακό του στυλ σε μια μεγάλου μήκους ταινία. Πόσο μάλλον μια διόλου άτυπη συνέχεια στο «Κιόκου Πριν Έρθει το Καλοκαίρι» (Βραβείο Σκηνοθεσίας στις Νύχτες Πρεμιέρας το 2018), που για όσους το έχουν δει καταλαβαίνουν ότι το είναι του ενισχύει την πρόκληση. Το καλοκαίρι αυτή τη φορά έχει έρθει για τα καλά κι έχει φωλιάσει στην καρδιά μιας μικρής ταινίας με όλη την απέραντη έκταση που της προσφέρει ο καθαρός ουρανός, ο ήλιος, η θάλασσα κι ένας ορίζοντας όπου μέσα του περιπλανιούνται μια χούφτα χαρακτήρες. Αρχικά ψάχνοντας μία γωνίτσα του για να δέσουν το άβολο σκάφος που θεωρούν οικογένεια.

Ένα αληθινό σεμινάριο για το πως να το παρακάνεις με τρόπο και στυλ (και δεν το λέμε για κακό)

Υφολογικά και θεματικά μιλώντας το κότερο θα καβαλήσει το weird κύμα της εγχώριας σκηνής για να δέσει δίπλα απ' το γιοτ του «Chevalier» και το φέρι των «Μαγνητικών Πεδίων». Ξεκινά διερευνώντας τη δυναμική στις σχέσεις των παιδιών με τον ζωντοχήρο πατέρα τους, αλλά κάπου στα μισά στρέφεται αποκλειστικά στον τελευταίο και το προσωπικό του μίνι (ή κι αβυσσαλέα υπαρξιακό) δράμα μιας θάλασσας χωρίς ψάρια. Ήδη και μέχρι εκείνο το σημείο η αφήγηση ξεδιπλώνεται σε ελλείψεις, ενισχύοντας το συναίσθημα μιας μη-ολοκλήρωσης, ενός αποσπασματικού αποπροσανατολισμού.

Αν εξαιρέσουμε το μικρού μήκους prequel που επανεμφανίζεται στο πιο όμορφο ιντερλούδιο της ταινίας, τίποτα δεν μπορεί να προϊδεάσει για το τελευταίο μέρος και την κορύφωση του φιλμ. Κρεσέντο σε ένα βαλς συναισθημάτων που διευρύνει τα όρια της έννοιας του ασυμβίβαστου. Στην τρίτη του πράξη το «Κιούκα» είναι ένα σεμινάριο του πως να το παρακάνεις και, προς θεού δεν το λέμε για κακό. Ούτε θα προσποιηθούμε πως το ακολουθεί κανείς αβάδιστα κι αβίαστα.  Έχει όμως μιαν ορμή που αν ξεπεράσεις την υπερβολή και την επαναληπτικότητά της, είναι ικανή να σε παρασύρει σε κάτι καινοφανές. Κάτι εντελώς πρωτότυπο και προσωπικό, γλυκόπικρο και γεμάτο, που ξεφεύγει απ' τα γήινα και κατευθύνεται στην ποίηση. Κάτι αναπάντεχο.

Ο σκηνοθέτης μας υπόσχεται τ' αστέρια (ή έστω το φεγγάρι) και δεν μπορώ να πω ότι τα έφτασε. Το στοίχημά του είναι όμως ολότελα κερδισμένο αφού το πέρασμα του στο μεγάλο στερέωμα είναι τηρουμένων των αναλογιών ένας μικρός θρίαμβος, ο οποίος δεν γίνεται παρά να γίνει αντιληπτός απ' όσους γνωρίζουν πώς να εντοπίσουν το ταλέντο. Το «Κιούκα» μ' όλα τα άγουρα και τα ανώριμα που ενδεχομένως κουβαλάει, προβάλλει χαρίσματα που το σηκώνουν πολύ πάνω απ' την παραδοξότητά του. Μαγεύει καθώς εξερευνά τα κενά της ιστορίας του. Εντυπωσιάζει μ' όσα που εφευρίσκει για να τα γεμίσει. Προτάσσει χιούμορ και κατανόηση, υποστηριζόμενο φυσικά και από τις ερμηνείες των ηθοποιών που δεν μπορούν να μιλήσουν σαν κι εμάς, αλλά δεν επιτρέπουν καμιά αμφιβολία ακόμη κι όταν παίζουν σκηνές ολόκληρες μέσα από μία φωτογραφία.

Κι έχει κι αυτό το καλοκαίρι. Ένα υπερβατικό πεδίο, μια βολική ιδέα που μας έχει καταπιεί και τώρα παρακαλάμε να τελειώσει.