Η Σπουδαία Κυρία Χολ

Είναι ένα ιδιαίτερο, παρότι αριθμητικά κοινότοπο, είδος ταινιών αυτό που πραγματεύεται ανίατες παθήσεις και στηρίζεται εξ ολοκλήρου στην ρυμούλκησή του προς μια ακεραιότητα από μια μεγάλη ερμηνεία. Παρότι ξεδιάντροπα οχήματα σημαντικών πρωταγωνιστών και λίγο-πολύ προβλέψιμες από πλευράς πλοκής, οι ταινίες αυτές στοχεύουν στο συναίσθημα αλλά, λίγο πιο σημαίνοντα, και στον τονισμό μιας υπαρξιακής αναφοράς που είναι για όλους μας ίδια: Η ζωή είναι ωραία, αλλά κινδυνεύει από χιλιάδες μεριές να γίνει εφιάλτης. Οπότε ας προσπαθήσουμε όχι μόνο να φτάσουμε πνευματικά και συναισθηματικά εκεί κατά που κάποτε κινήσαμε, αλλά και να συλλάβουμε τον «αριθμό του θηρίου», ότι δηλαδή υπάρχουν πολλά κοντά ξυλάκια εκεί έξω, είναι θέμα τύχης να την βγάλουμε καθαρή, ας το πάρουμε φιλοσοφημένα όταν το βρούμε μπροστά μας.

Στον παραπάνω φαινομενικά α(συν)αίσθητο συλλογισμό – γράφεται με συμπόνια, μη νομίζετε – η ταινία του Μάικλ Κρίστοφερ επισυνάπτει και έναν παράγοντα που προσωπικά ονομάζω «ταινία Ρόκι», έναν τρόπο σύλληψης και κατασκευής δηλαδή που βασίζεται στην ταύτισή μας με τον αγώνα του πρωταγωνιστή και την έγνοια μας να τα καταφέρει στον αγώνα του.

Κι έτσι πάντως οι «παλιοί» δεν θα προδοθείτε, τολμήστε το άφοβα. Η Τζέσικα Λανγκ είναι ακόμα εδώ για εμάς

Το αποτέλεσμα εδώ δεν διανοείται να βάλει φωτιά στο βιζέρ, αλλά καταφέρνει για δύο λόγους να ξεκολλήσει από το έλος του μελοδράματος και να αξίζει τον χρόνο μας. Ο ένας λόγος είναι ότι το σενάριο έχει την ευφυία να μιλήσει το ίδιο για την έννοια της ανύψωσης που η Τέχνη οφείλει να απαιτεί (από τον δημιουργό αλλά και τον μάρτυρά της, εμάς). Έτσι λοξοκοιτάζει προς το ίδιο το θέατρο και τους ήρωές του (είναι οι ηθοποιοί, ασφαλώς), προς την λογική του, προς την τυφλή του πίστη στην απόδραση και την αναπαράσταση μιας πραγματικότητας με σκοπό την βαθύτερη συναίσθηση της αλήθειας της ζωής και των σχέσεων. Καθώς όμως πρωταγωνίστρια είναι μια Ντίβα – και βέβαια ζούμε σε μια εποχή που εξολοθρεύει τις Ντίβες – η αναπαράσταση τείνει και προς την ανάγκη της συγχώρεσης, μιας και η ηθοποιός μας δεν έχει κάνει και πολλά πράγματα σωστά έξω από την καριέρα της. Κάπου εκεί, αν είσαι και λίγο καλοπροαίρετος, η ταινία βρίσκει τον λόγο της, βρίσκει το συναισθηματικό σωσίβιο και δεν σε εγκαταλείπει σε ένα βουρκώδες μελό, αλλά σε μια ανθρώπινη ιστορία αδυναμίας και λυκόφωτος – που τελικά βλέπεις κιόλας με βουρκωμένα μάτια.  

Φυσικά αυτό δεν είναι εφικτό αν δεν υπήρχαν οι…ηθοποιοί. Και ο Κρίστοφερ ευτυχεί και συμβάλλει οριζοντίως και καθέτως. Από τους υποστηρικτικούς ρόλους, όπου ένας άψογος Μπρόσναν φωταγωγείται βλέποντας την Ντίβα μας και μια Λίλι Ρέιμπ εξελίσσεται σε ανεμοστρόβιλο πάθους πληγωμένης κόρης, μέχρι τους δύο κυριότερους ρόλους: Πρώτα-πρώτα της μέγιστης Τζέσικα Λανγκ. Η οποία παρά τα σφοδρά σφάλματα πλαστικής βιαιοπραγίας στο πρόσωπό της (σχεδόν σκοτώνοντας το δεύτερο μεγαλύτερο όπλο του ηθοποιού, τις ρυτίδες) καταφέρνει όπως μόνο αυτή μπορεί από την αμερικανική γενιά της να συγκεντρώσει μια τρομακτική ισχύ πειθούς στα μάτια και την κίνηση και να σε διαλύσει χωρίς ποτέ να καταφύγει σε ready for my close up ευκολίες. Ποτέ δεν ήταν κοινή ηθοποιός η Λανγκ, ποτέ δεν σαλιάριζε με την κάμερα και, το σπουδαιότερο, ποτέ δεν έκλεβε με τζάμπα πληθωρικότητα το πλάνο. Ως εκ τούτου αναφύεται και μια εξίσου μεγάλη ερμηνεία στο έργο, της Κάθι Μπέιτς, μια παρουσία που διεκδικεί τον χώρο της στο σενάριο αλλά, χάρη και στην γενναιότητα της Λανγκ, παίρνει και το μερίδιό της στο πλάνο. Οι δυο τους είναι απόλαυση που σπάνια βρίσκεις πια – ίσως και γιατί η ταινία επιλέγει την σχεδόν εγκαταλελειμμένη πια στέρεη ακαδημαϊκή γραφή. 

Η «κι όμως κατά βάθος κάπου υπάρχει λάθος» πλευρά του ζητήματος επαφίεται στο ότι αυτό το σινεμά δεν απασχολεί παρά μια γηραιότερη γενιά που σπάνια πληρώνει αιθουσιακό εισιτήριο και, πιο άμεσα κινηματογραφικά, δεν έχει το σκηνοθετικό έρεισμα και την δραματουργική βαρύτητα (που είχε ας πούμε «Ο Πατέρας») να πραγματευθεί την ένταση ανάμεσα στο θέμα της - η έκλειψη μιας Ντίβας, ο πραγματικός κόσμος και η θεατρική αλήθεια - και μια εποχή που έχει αντικαταστήσει τέτοιες θεματολογίες με άλλες που τις νομίζει ρεαλιστικότερες. Κι έτσι πάντως οι «παλιοί» δεν θα προδοθείτε, τολμήστε το άφοβα. Η Τζέσικα Λανγκ είναι ακόμα εδώ για εμάς.