New York Times 500: Κατηφορίζοντας προς την 20άδα των καλύτερων του 21ου αιώνα (60-41)

Το σημερινό κεφάλαιο της μικρής «σαπουνόπερας σινε-ιστορίας» των Τάιμς της Νέας Υόρκης δεν διαφέρει από τις προηγούμενες ημέρες. Υπάρχουν κάποιοι τίτλοι που (λέω εγώ) δεν θα μπορούσαν να λείπουν (The Master, Moneyball, Roma, Inception - διότι ανεξαρτήτως των προσωπικών γούστων εννοείς την σημασία τους), υπάρχουν και πολλοί που βρέθηκαν εδώ γιατί έχουν κεκτημένη ταχύτητα από την εποχή τους, γιατί υπεραγαπώνται από ένα σχετικά μεγάλο κοινό και γιατί έχουν σχηματίσει θρύλο γύρω τους.

Δεν μπορείς να πεις ότι έχει «κακές ταινίες» και αυτή η 20άδα, μπορείς βέβαια να διερωτηθείς για το αν στέκει η Roma να έχει 45 ταινίες από πάνω της, το Master 41 (και μία να είναι η Amelie), άλλος θα πει ότι η λίστα αποκαλύπτει ολοένα και περισσότερο πως απηχεί ένα έντονα «προσωπικό» γούστο και όχι εκτιμήσεις καλλιτεχνικής σπουδαιότητας και κάπου εδώ θεμελιώνεται μια συζήτηση ξανά περί λιστών και πάει λέγοντας.

Αν για παράδειγμα ο Γκουαντανίνο ψηφίζει το «Ghosts of Mars» του Κάρπεντερ στην 10άδα του, υπάρχει κανείς που πιστεύει ότι αυτή είναι λίστα αξιολογική «καλύτερων ταινιών» και όχι λίστα γούστων, προτιμήσεων, προτάσεων επαναξιολόγησης (και ίσως συγκαλυμμένου ναρκισσισμού); «Και που είναι το πρόβλημα;» θα πει κανείς. Πουθενά αρκεί να μην μιλάμε για λίστα καλύτερων, οριζόμενων δηλαδή συγκριτικά τόσο με άλλα έργα όσο και με κριτήρια σημασιολογικά. Κριτήρια που πρέπει βέβαια να οριστούν: Για παράδειγμα αν κάποιος θεωρεί το σινεμά λιγότερο Τέχνη και περισσότερο ένα σύστημα που του χαρίζει συγκινήσεις ικανοποιώντας του μια ιδιωτική νοητική/αισθησιακή/ιδεολογική -και πάει λέγοντας- θεώρηση να το ξέρουμε. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να έρθει κάποιος και να πει «ποιος Πολίτης Κέιν, εγώ προτιμώ και τους τέσσερεις Άμποτ και Κοστέλο από το 1941!» Ή, καλή ώρα στη λίστα μας, ποιο Tar και ποιο Roma και ποιο Mystic River (που λογικά δεν θα είναι καν στη λίστα, αν κρίνουμε από τις δημοσιευμένες 10άδες), «ξέρεις εγώ τι γλύκα ένοιωσα με την Amelie, τι ένταση με το Whiplash και τι γέλιο με το Anchorman;»

Γιατί να μην πούμε λοιπον ότι παραδίδουμε μια λίστα με τις ταινίες που γουστάρουμε πιο πολύ, μια χαρά νομιμοποιημένη λίστα είναι και δαύτη. Και με τον τρόπο της εξίσου σημαίνουσα. Αύριο, με το καλό, περισσότερα επ' αυτού.

41. Amelie (Jean-Pierre Jeunet)

42. The Master (Paul Thomas Anderson)

43. Oldboy (Park Chan Wook)

44. Once Upon A Time in Hollywood (Quentin Tarantino)

45. Moneyball (Bennett Miller)

46. ROMA (Alfonso Cuaron)

47. Almost Famous (Cameron Crowe)

48. The Lives of Others (Florian Henckel Von Donnersmarck)

49. Before Sunset (Richard Linklater)

50. Up! (Pete Docter)

51. 12 Years A Slave (Steve McQueen)

52. The Favourite (Yorgos Lanthimos)

53. Borat (Larry Charles)

54. Pan’s Labyrinth (Guillermo Del Toro)

55. Inception (Christopher Nolan)

56. Punch-Drunk Love (Paul Thomas Anderson)

57. Best in Show (Christopher Guest)

58. Uncut Gems (Josh and Benny Safdie)

59. Toni Erdmann (Maren Ade)

60. Whiplash (Damien Chazelle)