Nεαρές Μητέρες

Στη νέα τους ταινία οι Αδερφοί Νταρντέν επισκέπτονται ένα από τα ιδρύματα που βοηθούν κοινωνικά ευαίσθητες ανήλικες μητέρες να φέρουν στον κόσμο και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, με τη φροντίδα και την ασφάλεια που τους πρέπει. Εκεί ακολουθούν τέσσερις διαφορετικές ιστορίες κοριτσιών (η επίσημη σύνοψη κάνει λόγο για πέντε αλλά η μία είναι σαν μην υπάρχει στο φιλμ), που το καθένα για διαφορετικούς λόγους δυσκολεύεται να διαχειριστεί τη μητρότητα. Για τη μία η δυσκολία έγκειται στην εξάρτησή της απ' τα ναρκωτικά, για άλλη είναι η απροθυμία του ανήλικου πατέρα να συνειδητοποιήσει τις ευθύνες του κι ο φόβος του να μείνει μόνη, ένα τρίτο κορίτσι φέρει σημάδια βεβαρημένης ψυχικής υγείας κι αδυνατεί να νιώσει κάτι για τη νεογέννητη κόρη της, και τέλος υπάρχει κι η περίπτωση μιας κοπέλας που έχει υπάρξει θύμα ενδοοικογενειακής βίας και σκέφτεται να δώσει το παιδί της για υιοθεσία.

Μέσα από αυτές τις ιστορίες οι Νταρντέν ξεδιπλώνουν ακόμη μία διερεύνηση στο κοινωνικό περιθώριο από τη σκοπιά του «ορθόδοξου» σοσιαλισμού που διακρίνει την βαθιά πολιτική ματιά τους από την αρχή της καριέρας τους. Ευλαβικά πιστοί στον ρεαλισμό που τους καθιέρωσε, κινηματογραφούν τις ηρωίδες τους με την κάμερα στον ώμο, δίνοντας ταυτόχρονα μια ακριβέστατη περιγραφή του περιβάλλοντος τους. Το σενάριο, συγκρατημένα μα κι αυθόρμητα συγκινητικό, τους επιτρέπει να επισκεφτούν θεματικές που είχαν αναδείξει και στο παρελθόν, θυμίζοντας σε αρκετά σημεία τις παλιότερες δουλειές τους.

Υπόδειγμα άμεσης κι αποτελεσματικής σκηνοθεσίας, δομημένης με τα πιο απλά υλικά

Παρακολουθώντας τις «Νεαρές Μητέρες» δεν μπορούμε να παραδεχτούμε την αμεσότητα και την παράλληλη αποτελεσματικότητα μιας μιας δωρικής σκηνοθεσίας δομημένης με τα πιο απλά υλικά. Όσο κι αν μοιάζουν με μια ταινία που έχουμε ξαναδεί, στο πλαίσιο της φιλμογραφίας των Νταρντέν είναι μια φυσική εξέλιξη, ένα λογικό επόμενο βήμα, μια ακόμη σελίδα στα μαρτυρολόγια των αδυνάτων στην καρδιά της Ευρώπης. Όσο κι αν ιδέα δεν συναρπάζει, είναι σχεδόν συγκινητικό το ότι το δίδυμο παραδίδει σε αυτή τη φάση της καριέρας του μία από τις καλύτερές του ταινίες, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για έναν κινηματογράφο που αντιστέκεται διακριτικά, ένα σινεμά απτό και χειροποίητο, με αμέριστη συμπάθεια για τους αδικημένους του κοινωνικού περιθωρίου.

Όσο στην τέχνη κυριαρχεί η βαρβαρότητα, τόσο εντείνεται η ανάγκη για μια απάντηση όπου η πολιτική ματιά είναι αυτοσκοπός κι αφετηρία. Παρότι δεν συντρέχει καμία έκπληξη, είναι μεγάλο ευτύχημα που έχουμε ακόμη τους Νταρντέν να παράγουν ελεύθεροι το σινεμά τους, με τον τρόπο που μόνο αυτοί μπορούν. Έστω κι αν μιλάμε για παραλλαγές του ίδιου μοτίβου.